در ساعت 12 به وقت بغداد مرکز فرماندهی جنگ در عراق دستور پرواز 192 بمب افکن و جنگنده را برای حمله به فرودگاه های ایران صادر کرد. بیست دقیقه بعد، صدام حسین در حالی که یک چفیه قرمزرنگ به سر داشت و نوار فشنگ به دور کمر بسته بود ، وارد اتاق عملیات شد. عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق در گزارشی به او اعلام کرد: سرور من، جوانها بیست دقیقه قبل پرواز کردند.
صدام پاسخ داد: نیم ساعت بعد کمر ایران را خواهند شکست.
به این ترتیب، با ورود هواپیماها به داخل مرزهای ایران، جنگ هشت ساله آغاز شد. از ظهربه بعد، مراکز و پایگاه های هوایی ایران به طور غافلگیرانه ای مورد حمله قرار گرفتند که عبارت بودند از:
اهواز:در ساعت 45/13 میگ های عراقی باند فرودگاه، سیلو، ماکرویو و ... را بمباران کردند.
کرمانشاه: در ساعت 50/13 فرودگاه و حوالی آن بمباران شد.
بوشهر: در ساعت 55/13 میگ های عراقی فرودگاه بوشهر را مورد حمله قرار دادند.
دزفول: در ساعت 14 باند پایگاه چهارم شکاری بمباران شد.
تهران: در ساعت 20/14 چهار فروند میگ عراقی به فرودگاه مهر آباد و پایگاه یک شکاری حمله کردند که باند پایگاه و شش هواپیمای نظامی مورد اصابت بمب قرار گرفت.
سنندج:در ساعت 30/14 فرودگاه، سپاه و چند نقطه از شهر بمباران شد.
همدان: هواپیماهای عراقی، پایگاه هوایی نوژه را بمباران کردند که به قسمتی از باند و انبار خساراتی وارد شد.
تبریز:پایگاه شکاری، پالایشگاه و نیروگاه برق تبریز بمباران شد.
اصفهان: کوه های اطراف ذوب آهن اصفهان توسط هواپیماهای عراقی بمباران شد.
نیروهای دشمن که در پشت مرزها آماده شده بودند از عصر این روز حمله خود را به ایران آغاز کردند. بعد از ظهر حجم وسیع آتش دشمن بر روی شهر خرمشهر شروع شد و بسیاری از مردم را به خاک و خون کشید. گزارش ها حاکی است که همه پاسگاه های مرزی زیر آتش عراق قرار گرفته و درخواست کمک از تمامی نقاط مرزی به مراکز نظامی بالاتر ارسال شده است.
آیت الله خامنه ای نماینده امام در ارتش در پیام رادیویی اعلام کرد:دولت دست نشانده و مزدور عراق تجاوز هوایی را به حریم جمهوری اسلامی ایران آغازکرد و به چند پایگاه هوایی حمله نموده است. ما تاکنون نخواسته بودیم حمله کنیم اما ارتش جمهوری اسلامی تجاوز این بعثی های دست نشانده را تحمل نمی کند و درس تلخی به صدام خواهد داد.
در این عملیات 140 هواپیما مأموریت داشتند که تقریباً همگی به سلامت بر گشته اند و از چند فروند اطلاعی در دست نیست. از بعد از ظهر 31 شهریور که حملات هوایی عراق شروع شد تا نیمه شب 10 میگ عراقی سرنگون شد و یک فانتوم از ایران آسیب دید و برنگشت. یکی، دو ساعت بعد از حمله عراقی ها، حملات هوایی ایران شروع شد. در دومین روز حمله، دشمن پیشروی در خاک ایران را آغاز کرد. لشگر 92 زرهی اهواز گزارش داد: حدود 200 تانک عراقی از شلمچه عبور کرد و به 6 کیلومتری خرمشهر رسید. شهر زیر آتش شدید قراردارد، به طوری که حدود 100 نفر شهید و مجروح شده اند.
استاندار ایلام و سپاه غرب کشور نیز گزارش دادند: درگیری هایی که از 6 صبح در طول مرز موسیان تا دهلران و مهران آغاز شده ، ادامه دارد و دشمن با واحدهای زرهی و پشتیبانی هوایی، مواضعِ ایران را گلوله باران می کند. پاسگاه های محور موسیان و پاسگاه های بهرام آباد، گمرک، فرخ آباد، و آب زیادی در محاصره قرار گرفته که امکان سقوط آن ها می رود. ساعت 45/7 دقیقهصبح فرمانده گروهان ژاندارمری سومار اعلام می کند که بخش سومار و گروهان ژاندارمری در محاصره دشمن است. در ساعت 10 صبح سقوط سومار توسط سپاه غرب کشور تأیید می شود.
حدود ظهر همین روز دشمن تلاش خود را برای تصرف نفت شهر تشدید می کند و با تصرف پاسگاه گمرک نو، تانک هایش از روی جاده به سمت شهر حرکت می کند.
ارتش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: به کلیه کشتی های تجاری در اروندرود و آب های مجاور که دشمن از آن ها به عنوان استتار و حفاظ استفاده می کند، اعلام می گردد که بلافاصله منطقه را ترک نمایند. کشتی هایی که در منطقه غیر ممنوعه خلیج فارس و دریای عمان تردد می نمایند موظفند بر مبنای موازین بین المللی پرچم ملیت خود را برافرازند و به سئوالات یگان های دریای جمهوری اسلامی ایران پاسخ صحیح دهند. چنانچه محموله های متعلق به عراق از هر بندری در خلیج فارس حمل شود، ایران مسوولیتی در قبال کشتی و بندر مربوطه نخواهد داشت.
ارتش عراق در بیانیه شماره 8 خود اعلام کرد: نیروهای مسلح ما در این روز تسلط بر محدوده سومار، سقوط بخش سومار و شهر قصرشیرین را مژده می دهند. ارتش ما از هر طرف این مناطق را در محاصره دارد. شهر محمره (خرمشهر) و آبادان را از یکدیگر جدا ساخته و واحدهای ایرانی در محاصره هستند.
امام خمینی به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید طی سخنانی اعلام کرد: گمان نکند ملت ما، که دولت ایران و ارتش ایران عاجز از این است که جواب به این ها (عراقی ها) بدهد. هر وقت مقتضی بشود من پیامی به ملت خواهم داد و به صدام حسین و امثال او نشان خواهم داد که این هااین اذناب آمریکا قابل ذکر نیستند – ملت ما نباید خیال بکند که جنگی شروع شده است و حالا فرض کنید که دست و پای خود را گم کنیم، نه، این حرف ها نیست، یک چیزی آوردند و یک بمبی این جا انداختند و فرار کردند، رفتند، یک دزدی آمده سنگی انداخته و فرار کرده است.
حدود ظهر این تلاش دشمن منجر به سقوط منطقه کوشک شد.شهربانی آبادان اعلام کرد: با توجه به بمباران و آتش مداوم روی آبادان، زندانیان شهر با هجوم به درهای خروجی و شکستن آن ها فرار کردند که با تلاش مأمورین عده ای از آن ها دستگیر شدند. در جبهه میانی نیز نبرد ادامه یافت.
سپاه غرب اعلام کرد: پس از بمباران هوایی شهر مهران، دشمن در ساعت 30/10 پیشروی کرد. مهران از زمین وهوا مورد هجوم واقع شد و بی سیم ستاد دستور عقب نشینی را صادر کرد تانک های عراقی به شهر نزدیک شدند و مهران تصرف گردید. هنوز از سرنوشت برادران پاسدار اطلاعی در دست نیست. در نفت شهر درگیری ادامه یافت و دشمن محاصره آن را تنگ تر کرد و بعد از ظهر شهر سقوط کرد. محاصره شهر قصر شیرین نیز کامل شد و پاسگاه های مرزی به تصرف عراقی ها در آمد. آب و برق شهر قطع شده است. تعداد تانک های عراقی 120 تا 200 دستگاه برآورد شد. خبر دیگر حاکی است که 4 پاسدار در بین راه سر پل ذهاب و قصر شیرین توسط عراقی ها سر بریده شدند.
ارتش جمهوری اسلامی در اطلاعیه شماره 39 خود اعلام کرد که دولت عراق حملات هوایی و آتش توپخانه ای خود را متوجه منابع حیاتی و اماکن مسکونی ما نموده و به ندرت حملات خود را متوجه تأسیسات نظامی ما می نماید.
میگ های عراقی به دزفول، تبریز، کرمانشاه و تأسیسات نفتی آبادان و اسکله ها ی خرمشهر و بندر امام خمینی حمله کردند. طی شب گذشته و امروز 33 فروند هواپیمای میگ و سوخوی دشمن توسط آتشبارهای خودی سرنگون گردیدند.
ارتش عراق اعلام کرد: پس از کوشش های بی نتیجه دشمن برای دفاع از شهر مهران نیروهای ما این شهر را تصرف کردند و به نیروهای دشمن خسارات مادی و انسانی وارد شد. ما نیروهای باقی مانده و محاصره شده دشمن را به تسلیم دعوت می کنیم تا جان خود را حفظ کنند.
رادیو کلن در تفسیر خبری خود گفت: اگر قصد عراق سرنگونی رژیم آیت الله خمینی باشد، این قصد خیالی بیش نیست زیرا ارتش مجهز و منضبط عراق می بایست قسمت های چشمگیری را تحت کنترل در آورد. ولی طبق نظر کارشناسان توانایی نظامی عراق آن اندازه نیست که این هدف تحقیق یابد. از سوی دیگر رژیم اسلامی باید از داخل ساقط شود نه از خارج.
خرمشهر از دو طرف در محاصره نیروها ی بعثی است. آن ها از راه شلمچه تا 40 کیلومتری آمده است. از راه شمال هم به 4-5 کیلومتری رسیده اند، نیاز به کمک فوری است.
تعداد شهدای روز گذشته آبادان 200 نفر و تعداد مجروحین بسیار زیاد اعلام می شود، آب و برق شهر قطع شده و آن هایی که هنوز از شهر خارج نشده اند در وضع بدی به سر می برند.
طبق خبرهای دیگر شهر بستان در حال سقوط است.
در جبهه میانی، در محور مهران، ارتش 40 کیلومتر به طرف دهلران عقب نشسته است. مردم ایلام بسیج شده اند و در کوه های اطراف مشغول سنگربندی هستند.
شهر قصر شیرین در محاصره کامل است. مسوولین و فرماندهان نظامی مکرراً سقوط قصر شیرین را هشدار داده و تقاضای کمک می کنند.
طارق عزیز معاون رییس جمهور عراق در پاریس گفت:ایران مواد قرارداد الجزایر را که به نفع عراق بود، نقض کرده و حقوق مشروع عراق را نادیده گرفته است، بنابر این ما مجبور شدیم سرزمین های خود را با قدرت آزاد و حاکمیت کامل عراق را بر شط العرب بر قرار و قرارداد 1975 را لغو کنیم. ما به شرطی آماده مذاکره هستیم که دولت ایران به حاکمیت ما بر شط العرب و سرزمین هایی را که چند روز پیش آزاد ساخته ایم، احترام بگذارد.
در جبهه میانی نیز دشمن دست به محاصره شهر دهلران می زند. سد کنجان چم پس از یک نبرد 5 ساعته ظهر این روز به دست عراقی ها می افتد. در ادامه حملات هوایی امروز شهرهای تهران، بوشهر، آبادان، اهواز، دزفول، کرمانشاه، مهران، کاشان و قم توسط عراقی ها بمباران می شود.
با نزدیک شدن نیروهای عراقی به اندیمشک و دزفول، از سوی مسئولین نظامی منطقه نسبت به سقوط و دستیابی دشمن به دو منطقه مهم نظامی (پایگاه هوایی دزفول و پادگان دو کوهه ی اندیمشک) و قطع جاده ارتباطی خوزستان هشدار داده شد.فرماندار دزفول اعلام کرد: تیپ زرهی دزفول تا کنون 3 بار مجبور به عقب نشینی شده و در حال حاضر، 4 تانک و یک قبضه توپ در اختیار دارد. در حالی که دشمن حدود 100 تانک دراختیار دارد و توپخانه آن ها از توان بالایی برخوردار است. دشمن طی شب و روز گذشته شهرهای بوشهر، خارک، دوگنبدان، آبادان، دزفول، کرمانشاه اسلام آباد و ارومیه را بمباران کرد.ارتش جمهوری اسلامی در اطلاعیه شماره 80 خود اعلام کرد:برابر اطلاع رسیده رزمندگان دلیر ارتش جمهوری اسلامی در بامداد امروز به ستون رزمی عراق در محور قصر شیرین - گیلان غرب حمله سنگینی کرده و تعداد زیادی از تانک های دشمن را نابود کردند.
در پی این حملات مردم غیور گیلان غرب به پشتیبانی برادران سرباز خود شتافته، ستون دشمن را قلع و قمع کردند.